Zgoda na zabieg – kiedy jest „ważna”, czyli prawnie obowiązująca?
W świetle przepisów Ustawy o prawach pacjenta i Ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, lekarz ma obowiązek uzyskać prawnie obowiązującą zgodę pacjenta na zabieg.
Co to oznacza w praktyce?
Zgoda na zabieg – co to oznacza, że zgoda jest prawnie obowiązująca?
Prawnie obowiązująca zgoda na zabieg musi być wyrażona przez:
- pacjenta pełnoletniego, nieubezwłasnowolnionego i będącego w pełni władz umysłowych. W zastępstwie pacjenta dorosłego i nieubezwłasnowolnionego zgodę zastępczą na leczenie planowe może wyrazić jedynie sąd opiekuńczy (nie może tego zrobić nawet najbliższa osoba z rodziny, ponieważ podpis osoby nieuprawnionej nie czyni zgody ważną). Pacjent, który nie będzie w stanie zrozumieć znaczenia wyrażonej zgody z uwagi na: podeszły wiek, stan somatyczny/psychiczny, znajdowanie się pod wpływem alkoholu/środków odurzających nie należy do tej kategorii. Powyższe wykluczenia dotyczą także sprzeciwu na interwencję medyczną. Sprzeciw wyrażony przez pacjenta niekompetentnego jest nieważny i nie może być podstawą odstąpienia od zabiegu
- rodziców / opiekunów prawnych – w przypadku małoletnich
- przedstawiciela ustawowego osoby ubezwłasnowolnionej (ustanowionego decyzją sądu)
- małoletniego, który ukończył 16 lat i jego opiekuna prawnego lub częściowo ubezwłasnowolnionego i jego przedstawiciela ustawowego – zgodę muszą wspólnie wyrazić obydwa równouprawnione podmioty. Nie wystarczy tylko zgoda jednego z nich, a gdy zachodzi konflikt pomiędzy nimi – rozstrzyga go sąd opiekuńczy
Zgoda na zabieg – czy Ty jako pacjent masz prawo wymusić na lekarzu określone działania?
Pacjent nie może wymusić na lekarzu zabiegu, niewynikającego ze wskazań medycznych lub sprzecznego z aktualną wiedzą medyczną, czy też powodującego uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia. Lekarz nie może zgodzić się na taki zabieg, tłumacząc się, że wykonał go na życzenie pacjenta.
Zgoda na zabieg – co musisz o tym wiedzieć?
Przed wyrażeniem oświadczenia woli (zgody lub sprzeciwu) przez pacjenta, powinien być on poinformowany przez lekarza o:
- rodzaju zabiegu wraz uzasadnieniem tego wyboru
- innych możliwościach leczenia
- ryzyku oraz rokowaniach zabiegu w przypadku podjęcia, jak i jego zaniechania
Przekaz informacji powinien odbyć się w zrozumiałej dla pacjenta formie i z inicjatywy lekarza (a nie dopiero na żądanie/pytanie pacjenta), a także powinien być wyczerpujący.
Zgoda na zabieg – czy zawsze musi być wyrażona w formie pisemnej?
W przypadku zabiegów operacyjnych/metod diagnostyki/leczenia o podwyższonym ryzyku, wymaga się zgody pisemnej. Wyjątkiem jest pacjent, który mimo zrozumienia informacji i podjęcia decyzji – nie może/nie umie się podpisać. W takim przypadku lekarz powinien udzielić informacji i uzyskać zgodę pacjenta w obecności świadków (osób bliskich pacjentowi/innych członków personelu medycznego), którzy następnie potwierdzą fakt zgody podpisami w dokumentacji medycznej. Zgoda na zabieg nie została wyrażona, jeśli pacjent musiał podpisać: tzw. zgodę blankietową (zgodę na „wszystko, co będzie konieczne”); nieczytelny lub ogólnikowy formularz zgody; tylko zgodę na przyjęcie do szpitala.
Krajowy Rejestr Osób Poszkodowanych stoi na straży praw pacjenta
Krajowy Rejestr Osób Poszkodowanych walczy o poprawę jakości opieki medycznej w Polsce, jak również wspiera i edukuje poszkodowanych pacjentów.
Nie bój się poprosić o pomoc. Jeżeli podejrzewasz, że lekarz popełnił błąd, niezwłocznie skontaktuj się z nami 722 080 080 i uzyskaj bezpłatną poradę!
Wystarczy Twój jeden telefon do nas, aby uzyskać profesjonalną pomoc.
Nie pobieramy z góry żadnych opłat!
Zadzwoń teraz – to nie wymaga wysiłku, a może tylko pomóc.
Telefon 722 080 080, lub napisz do nas kontakt@krop.org.pl
